Binne ‘n landboulandskap is daar natuurlike gebiede wat belangrike funksies in die agro-ekosisteem dien, terwyl dit ‘n veilige toevlugsoord vir inheemse plant- en dierspesies bied. ‘n Belangrike hulpmiddel wat boere kan gebruik om te help met die beskerming van hierdie oorblywende natuurlike gebiede, is die gebruik van buffersones van inheemse plantegroei. Buffersones is gebiede van grond wat langs of rondom sensitiewe, natuurlike ekosisteme in stand gehou word om hulle teen skadelike impakte te beskerm – hierdie natuurlike ekosisteme kan riviere, strome, vleilande en bedreigde plantegroeitipes insluit.
Dit is bekend dat die implementering van buffersones van inheemse plantegroei in ‘n landboulandskap baie voordele inhou, insluitend:
– Vertraagde oppervlakafloop wat dus gronderosie risiko’s verminder;
– Stabilisering van walle en versagting teen die impak van oorstromingsgebeure;
– Uitfiltrering en vermindering van kunsmis- en plaagdoderlekkasie vanaf nabygeleë saailand;
– Verbetering van watergehalte deur filtrasie deur inheemse, waterplante;
– Die verskaffing van ‘n noodsaaklike habitat vir inheemse plant- en dierspesies (insluitend bestuiwers);
– Help as ‘n biodiversiteitskorridor vir diere om tussen beskermde gebiede en oor die landboulandskap te beweeg.
Vir rivierekosisteme sal die grootte van buffersones afhang van die grootte en kenmerke van die rivier, maar ‘n algemene minimum vereiste is tot by die 1:20 jaar vloedlyn en so hoog soos die 1:100 jaar vloedlyn.
Sodra dit geïmplementeer is, moet buffersones in stand gehou word om te verseker dat hulle tot hul volle potensiaal funksioneer. Bedreigings vir buffersones, soos indringing van indringerplante, uitbreiding van gewasland en onverantwoordelike landbou chemiese toedienings, moet voortdurend versag word.
Die SIZA-omgewingstandaard moedig lede aan om buffersones onder die volgende kodevereistes te implementeer en in stand te hou:
Kodevereiste 2.1
Produksie-, verpakkings- en verwerkingsaktiwiteite beïnvloed nie die omliggende natuurlike gebiede nie.
Maatstaf
- Buffersones word aangrensend aan alle natuurlike en beskermde gebiede gevestig, onderhou en bewaar om besoedeling te voorkom en wildhabitatte te beskerm.
Kodevereiste 2.3
Produksieaktiwiteite, prosesse en infrastruktuur lei nie tot enige besoedeling of agteruitgang van waterbronne bo- of ondergronds nie.
Maatstaf
- Maatreëls word getref om buffersones aangrensend aan alle waterbronne te vestig en te bewaar om besoedeling te beheer, erosie te voorkom en wildhabitatte te beskerm.
Die suksesvolle implementering van buffersones kan gemeet word deur die volgende na te gaan:
1) die bestaan van buffersones rondom natuurlike ekosisteme en waterbronne,
2) die grootte van elke buffersone en
3) die toestand van elke buffersone (bv. teenwoordigheid/afwesigheid van IUP-spesies).
Deur die suksesvolle implementering en beskerming van buffersones (en die natuurlike ekosisteme daarin), kan boere die volle potensiaal van natuurlike gebiede wat op hul grond voorkom, maksimaliseer, wat nie net hul eie plaas bevoordeel nie, maar ook hul omliggende gemeenskap en streek as geheel.
